Triển lãm Hóa thạch kể câu chuyện của lịch sử hình thành Trái Đất

Theo giới khoa học, những dạng sống ban đầu trên Trái Đất rất khác với những dạng sống ngày nay. Trải qua 4,6 tỷ năm tồn tại, con người luôn mong muốn, khao khát khám phá ra lịch sử hình thành, phát triển của sự sống trên Trái Đất. 

Hơn 2000 mẫu vật được trưng bày tại Triển lãm Hóa thạch Huế

Trong quá khứ nhiều sinh vật, dạng sống từng tồn tại như thực vật, động vật, nấm, nguyên sinh vật, vi khuẩn cổ, vi trùng… Trải qua quá trình tiến hóa rất nhiều loài sinh vật đã bị tuyệt chủng. Những di tích và di thể của chúng được bảo tồn trong các lớp đá. Tuỳ thuộc vào điều kiện bảo tồn, các di tích có thể nguyên vẹn hoặc còn phần xương cứng hoặc lá, cành cây, có khi chỉ là những dấu vết hoạt động sống. Qua quá trình hoá thạch, những di tích đó được lưu giữ đến ngày nay.

Nhờ nghiên cứu hóa thạch các nhà khoa học xác định được tuổi tương đối của các tầng đá cũng như môi trường cổ địa mà các sinh vật từng sống. Từ phân tích các mối quan hệ giữa các tầng đá trầm tích và hóa thạch chứa trong đó, các nhà khoa học lập ra được Cây phả hệ của sinh giới trong lịch sử Trái đất cũng như Bảng thời địa tầng và tuổi địa chất bao gồm các phân vị địa tầng và địa thời.

Một góc trưng bày các mẫu hóa thạch tại triển lãm Hóa thạch ở Huế

Triển lãm “Hóa thạch - hành trình khám phá nguồn gốc của sự sống trên Trái Đất” ra đời không chỉ đánh dấu sự khởi đầu cho hành trình tìm kiếm, lưu giữ và bảo tồn, mà còn tái hiện sống động câu chuyện lịch sử tự nhiên về sự sống trên Trái Đất hàng tỉ năm trước. 

Từ sự tồn tại của loài Voi răng kiếm đã tuyệt chủng cách đây 4000 năm đến mẫu hóa thạch thân gỗ lớn hơn 2000 tấn được thu thập tại mỏ than Na Dương (Lạng Sơn), hay câu chuyện về ngành Động vật không xương sống - Tay cuộn (Brachiopoda) xuất hiện rất sớm trong đại Cổ sinh... tất cả đều được “kể” lại trọn vẹn trong không gian triển lãm “Hóa thạch - hành trình khám phá nguồn gốc của sự sống trên Trái Đất”. 

Những cung bậc cảm xúc khó quên 

Trong khuôn khổ Festival Huế 2022, Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội đem đến triển lãm hơn 2000 mẫu vật được khai quật tại nhiều địa danh trên khắp đất nước: Thái Nguyên, Lạng Sơn, Tây Nguyên, Thừa Thiên Huế, Đồng Nai... Ngoài ra, buổi triển lãm còn trưng bày một số hóa thạch động vật từ nước ngoài: Bò Bison cổ ở vùng Lowa (Mỹ), sọ thú cổ Oreodont từ Dakota,... Với sự đa dạng mẫu vật có niên đại từ 10 nghìn năm đến 2.3 tỷ năm, Triển lãm Hóa thạch Huế 2022 đã để lại nhiều trải nghiệm độc đáo cho du khách ghé thăm. 

Có mặt tại buổi triển lãm trong ngày mở cửa đầu tiên, bạn Diệu Hà (28 tuổi, Đà Nẵng) hào hứng chia sẻ: “Trước đây khi nghĩ đến hóa thạch, mình chỉ hình dung chúng ở một nơi nào đó xa xôi trên thế giới. Nhưng khi đến đây, mình mới nhận ra Việt Nam cũng tồn tại khối lượng hóa thạch khổng lồ. Mình nghĩ đây là cơ hội tốt để không chỉ những bạn trẻ như mình mà du khách ở mọi độ tuổi có thể ý thức được hơn việc giữ gìn và bảo tồn những mẫu vật cổ xưa. Hy vọng Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội sẽ tổ chức nhiều buổi triển lãm mãn nhãn như thế này hơn nữa trong tương lai”. 

Khách tham quan triển lãm Hóa thạch

Em Nguyễn Phúc Quân (học sinh trường Quốc học Huế) say mê ngắm nhìn mẫu Hóa thạch Cù Kỳ cho biết: “Khi vào đây em ấn tượng nhất là tảng đá 2,9 tỷ năm, em không nghĩ nó lâu đời như vậy. Sau khi đi một vòng triển lãm thì em thích nhất là mẫu Hóa thạch Cù Kỳ, nhìn hình dáng giống con cua và dù nó có niên đại khoảng 10.000 năm nhưng không khác con Cù kỳ bây giờ nên em hơi ngạc nhiên vì quá trình tiến hóa của nó đến bây giờ không thay đổi gì”.

Các em học sinh trường Quốc học Huế tò mò các mẫu vật tại triển lãm Hóa thạch

Chị Thùy Lâm (đến từ Quảng Trị) cũng đưa con trai 12 tuổi đến triển lãm, chị chia sẻ con anh đam mê khoa học từ bé, rất thích tìm hiểu về các loài vật, khủng long, thú,… nên sẵn dịp nghỉ hè chị đưa con đến tham quan triển lãm để con trai thỏa trí tò mò.

Một cậu bé tò mò hỏi mẹ về các mẫu hóa thạch tại triển lãm

Triển lãm Hóa thạch Huế 2022 cũng đón tiếp đông đảo các chuyên gia, nhà nghiên cứu lĩnh vực khảo cổ học tại Việt Nam. PGS.TS. Nguyễn Lân Cường - Chuyên gia nghiên cứu cao cấp Viện Khảo cổ học Việt Nam cho biết: “Điều quan trọng nhất là chúng ta phải biết bảo tồn, gìn giữ và trân trọng. Mỗi triển lãm sẽ tạo nên không gian khoa học - lịch sử - tự nhiên đích thực dành cho những người yêu thích Cổ sinh vật học và Hóa thạch khắp bốn phương, cũng như là một nơi để các thế hệ trẻ tìm hiểu nhiều hơn về Hóa thạch và lịch sử”.

PGS.TS. Nguyễn Lân Cường thuyết minh về hóa thạch với khách tham quan

Dự kiến sắp tới, Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội sẽ đẩy mạnh hợp tác đa phương, tiến hành mở rộng liên kết với cộng đồng bảo tàng trong và ngoài trước. Ngoài ra, với mong muốn trở thành sân chơi lý tưởng cho những người yêu khoa học, đặc biệt trong lĩnh vực Cổ sinh vật học và Hóa thạch tại Việt Nam, Bảo tàng Hóa thạch Hà Nội định hướng hợp tác với Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội, Đại học Mỏ Địa chất, song song với các viện nghiên cứu về khảo cổ học tại Việt Nam. 

Triển lãm “Hóa Thạch - Hành trình khám phá nguồn gốc của sự sống trên Trái Đất” chính thức phục vụ tham quan từ 25/6 đến 31/10/2022, thời gian mở cửa từ 8h đến 21h tại Điểm di tích Bộ Học số 76 Hàn Thuyên - TP. Huế.