Hoàn toàn khác biệt với thời con gái, các bà mẹ vừa mới sinh con cực kỳ nhạy cảm, hay cáu gắt, tức giận,... Tinh thần bất an, lo lắng, thiếu ngủ, hoang mang, ...đều là những biểu hiện của sự thay đổi tâm lý sau sinh. Nếu không kịp thời phát hiện và biết cách điều chỉnh, hiện tượng này sẽ gây ra những hậu quả đáng tiếc.

Từ thay đổi về cơ thể người mẹ

Khi mang thai cho đến lúc sinh con, người mẹ cần phải tự thích nghi với sự thay đổi lớn ở các bộ phận trên cơ thể. Từ một người con gái thon gọn, thai nhi lớn dần làm thay đổi toàn bộ vóc dáng và cơ thể của người phụ nữ.

Làm mẹ là cả một quá trình đối mặt với sự thay đổi từ cơ thể cho đến tâm lý suốt thời gian dài

Sau khi sinh con, bạn sẽ nhận thấy sự khác biệt rõ rệt ở bản thân như:

- Tử cung có thể tích lớn hơn bình thường nhiều lần (sẽ bình thường sau 6 tuần)

- Âm đạo tự phục hồi sau 6 tuần sinh con.

- Sản dịch kéo dài từ 2 - 3 tuần.

- Kinh nguyệt thay đổi và dần ổn định.

- Hoạt động quan hệ tình dục thay đổi lớn (tích cực hoặc tiêu cực).

- Hệ thống máu của cơ thể.

- Tuyến vú tiết sữa cho con bú cũng khiến bà mẹ thay đổi.

Những thay đổi trên đây sẽ khiến các bà mẹ có sự thay đổi về suy nghĩ cũng như hành động. Hai loại hoóc môn Hormone progesterone và estrogen làm cho tâm lý của các bà mẹ biến đổi khác thường. Hiện tượng này được gọi là hậu sản thường xảy ra từ vài ngày đến nhiều tuần.

....đến "nắng mưa thất thường" trong tâm lý sau sinh

Bên cạnh cơ thể, tâm lý của các bà mẹ mới sinh con cũng có cần có sự chú ý. Quan niệm chỉ bà bầu mới cần quan tâm đến tâm lý vì sợ ảnh hưởng đến thai nhi là hoàn toàn sai lầm. Các bà mẹ mới sinh con mới được gọi là đối tượng phải đối mặt với sang chấn tâm lý mạnh mẽ nhất.

Sau những cơn đau đẻ khủng khiếp, hoang mang lo lắng trước lúc sinh con, thời điểm lâm bồn khó khăn... đều là nguyên nhân khiến bạn cáu gắt, nhạy cẩm với từng lời nới, hành động, ngay cả tiếng ồn nhỏ.

Thay đổi tâm lý sau sinh có biểu hiện rất đa dạng ở 3 mức độ như sau:

1. Mức độ 1: Cơn buồn thoáng qua sau sính.

Đây là mức độ nhẹ nhất của thay đổi tâm lý sau sinh và phổ biến với mọi phụ nữ. Có khoảng 30% đến 85% bà mẹ gặp hiện tượng này. Đặc biệt các bà mẹ lần đầu làm mẹ không thể tránh khỏi, tỷ lên lên đến 80%. Những biểu hiện hoang mang, lo lắng này sẽ nhanh chóng biến mất sau vài ngày đến 3 tuần sau sinh.

2. Mức độ 2: Trầm cảm sau sinh.

Có khoảng 10% đến 15% phụ nữ gặp trường hợp này. Đặc biệt là sau khi sinh con từ 8 đến 20 tuần. Trong gia đoạn bắt đầu làm quen với việc chăm sóc một đứa trẻ một mình khiến cho hiện tượng trầm cảm sau sinh xảy ra nhiều hơn. Có thể nhìn thấy các biểu hiện như: u buồn, ít nói, hay khóc, cáu gắt, thích ở một mình... Các biện pháp tâm lý có thể chấm dứt sự thay đổi không đáng có này.

3. Mức độ 3: Loạn thần sau sinh.

Mức độ nặng nhất có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và con nếu không điều trị ngay. Có rất ít người mắc bệnh này, chỉ có khoảng 0,1-0,2% tổng số phụ nữ gặp phải. Sau 2 tuần bạn có thể mắc bệnh này. Cả gia đình từ người thân, nhất là chồng cần có sự quan tâm, chăm sóc và động viên vợ để ổn định tâm lý và thoát khỏi tình trạng ảo giác khi mắc phải hiện tượng này.

Để khắc phục những thay đổi tâm lý không đáng có như trên, các bà mẹ cần chú ý:

- Tự tạo niềm vui cho mình, thay đổi không khí gia đình.

- Chăm sóc bản thân toàn diện hơn.

- Vứt bỏ tất cả các lo lắng về việc làm mẹ và những thay đổi về hình dáng cơ thể.

- Chia sẻ công việc nhà cũng như chăm sóc con với chồng.

Thay đổi tâm lý sau sinh là điều không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, thực hiện đủ các chú ý trên đây, các bà mẹ mới sinh con sẽ vui vẻ và tự tin hơn trong cuộc sống.